کتاب «عرفان در آیینه قرآن و روایات (عرفان نظری)»، با رویکردی آموزشی و پژوهشی، ساختار و مبانی عرفان نظری را در چارچوب قرآن و روایات تبیین میکند. این اثر میکوشد تصویری منسجم، مستند و روشمند از مباحث عرفانی ارائه دهد و نشان دهد که بخش بزرگی از میراث عرفانی، برخلاف برخی تصورها، ریشهای اصیل در متون دینی دارد. کتاب از منظر محتوایی در دسته آثار تخصصی عرفان نظری قرار میگیرد و برای دانشجویان، محققان و علاقهمندان علوم اسلامی منتشر شده است.
نویسنده ابتدا به خاستگاه عرفان اسلامی پرداخته و نقش فطرت انسانی و تعالیم قرآن و اهلبیت(ع) را بهعنوان زیربنای اصلی تجربه و معرفت عرفانی برجسته میسازد. سپس مباحث بنیادین عرفان نظری مانند احدیت و واحدیت، اسم اعظم، حقیقت و راز آفرینش، نفسالامر، حضرات خمس، طبقات عوالم، انسان کامل، و نیز مسئله وحدت وجود و نسبت آن با کثرت موجود مورد بررسی قرار میگیرد. ساختار بیان مباحث به گونهای است که مخاطب هم با اصطلاحات کلیدی عرفان نظری آشنا میشود و هم با چالشهای فکری پیرامون نسبت عرفان و متن مقدس. نویسنده تلاش میکند بدون ورود به پیچیدگیهای غیرضروری، چارچوب مفهومی عرفان نظری را با ادبیات قابلفهم برای خوانندگان آشنا سازد و در عین حال، از سطح پژوهش تخصصی فراتر نرود. طرح مباحثی مانند هویت غیبیه، نسبت ذات حق با تعینات، و تحلیل مراد عارفان از موضوع علم عرفان نظری، از بخشهای قابلتوجه کتاب است که خواننده را با عمق فلسفی و معرفتی این دانش مواجه میسازد.
این کتاب اثری ارزشمند برای مخاطبانی است که به پیوند میان عرفان اسلامی و متون دینی توجه دارند و میخواهند نگاه علمی و نظاممند به عرفان نظری داشته باشند. از ویژگیهای برجسته کتاب، اتکا به منابع معتبر، روش توضیحی-تحلیلی نویسنده و تلاش برای رفع سوءتفاهمهای رایج درباره خاستگاه و هویت عرفان اسلامی است. این اثر با استقبال مثبت محققان حوزه معارف اسلامی مواجه شده و برای دانشجویان عرفان، الهیات، فلسفه اسلامی و نیز طلاب علاقهمند به مباحث عرفانی توصیه میشود.
