اخلاق ، از ارکان مهم و اساسی معارف اسلامی است که بخش مهمی از آموزه های دینی را به خود اختصاص داده است. از منظر رتبه بندی ، همه آنچه در معارف اخلاقی آمده یکسان نیست. بخشی از آموزه های اخلاقی از اهمیت بیشتری برخوردار است که با تعبیر « مکارم اخلاق » شناخته می شوند. در معارف اسلامی ، مکارم اخلاق یک اصطلاح است که مجموعه ای از مفاهیم اخلاقی را در برمی گیرد.
در مقدمه کتاب این گونه آمده :
« اعتقاد بر این است که کلام قرآن و اهل بیت علیهم السلام در حوزه اخلاقیات اگر چه عمدتا به حوزه های کاربردی پرداخته اند ، اما با تلاش می توان ساختار وحیانی – عقلانی آنها را کشف نمود. بدون شک ، این حلقه مفقوده ، همان حلقه ای است که بین روایات و اخلاق وجود دارد و اگر این تلاش توسط محققان صورت گیرد ، اوّلین جرقه های اخلاق اسلامی ناب مبتنی بر ساختار وحیانی – عقلانی اهل بیت علیهم السلام صورت گرفته است ».
کتاب مذکور در سه بخش کلی همراه با فصل های مجزا در این باره تبیین و تشریح گردیده است:
بخش اوّل: مهم ترین کتاب های مکارم الاخلاق در قرن های نخست هجری
بخش دوّم: بررسی و ارزش گذاری گونه های روایات مکارم الاخلاق: دسته نخست ، دسته دوّم ، دسته سوّم
بخش سوم: تحلیل صفات روایات مکارم الاخلاق: الف: روایات مکارم اخلاق انبیا ب: روایات مکارم اخلاق عام
