امروز، جهان، بیش از هر وقت دیگر، تشنه دوستى و الفت و مهر و محبّت است.
در دنیاى امروز كه بدبینى، كینهتوزى، خشونت و ترور بر جهان حكومت مىكند، جامعه بشرى بیش از هر زمانى احساسِ نیاز به كیمیاى محبّت دارد.
كیمیاى محبّت، اصلىترین عامل تنشزدایى در سطح بینالملل و تنها راه رسیدن به صلح همهجانبه و فراگیر است.
امّا باید توجّه داشت كه تنها با سخن و شعار و گفتگو، نمىتوان به این كیمیا دست یافت. راه اصلى دستیابى به این كیمیا، خودسازى و اصلاح فرهنگ عمومى است و نخستین گام در این راه، مبارزه با عوامل كینه و نفرت، و گام دوم، ایجاد و تقویتِ بنیادهاى مهر و محبّت است.
بهترین آموزگار محبّت
حركت در این راه، نیاز به تربیت، آموزش و آموزگار دارد و بهترین و بزرگترین آموزگارِ مهر و محبّت، همان مهربانترین مهربانان و آفریدگار جهان است. او كه سخن خود را با انسان در قرآن با نام «رحیم» و «رحمان» آغاز مىكند (اشاره به اینكه او نه تنها «مهربان» است و به اهلِ ایمان و انسانهاى شایسته، سخت مهر مىورزد، بلكه «بخشنده» نیز هست). او همه را دوست دارد و خوب و بد، از رحمت و محبّت عامّ او بهره مىگیرند كه:
«وَ رَحْمَتِى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْءٍ».[1]
ادیم زمین، سفره عام اوست چه دشمن بر این خوان یغما، چه دوست[2]
امیر مؤمنان علیه السلام با الهام از این سنّت خداى مهربان، در منشور حكومت مصر به مالك اشتر مىنویسد:
وَ أشعِر قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِیَّةِ، وَ المَحَبَّةَ لَهُم، وَ اللُّطفَ بِهِم، وَ لا تَكونَنَّ عَلَیهِم سَبُعا زارِیا تَغتَنِمُ أكلَهُم، فَإِنَّهُم صِنفانِ: إمّا أخٌ لَكَ فِى الدّینِ، وَ إمّا نَظیرٌ لَكَ فِى الخَلقِ؛[3]
احساس رحمت، محبّت و لطفِ به شهروندان را بر دلت بپوشان و بر آنان، درندهاى آسیبرسان مباش كه خوردن شكارش را غنیمت داند؛ چرا كه آنان، دو دستهاند: دستهاى برادرِ دینى تواند، و دستهاى دیگر، در آفرینش، همانندِ تو.
و نیز مىفرماید:
أَبلَغُ ما تَستَدَرُّ بِهِ الرَّحمَةَ أن تُضمِرَ لِجَمیعِ النّاسِ الرَّحمَةَ.[4]
بهترین راه جذب رحمت [و مهربانىِ] الهى این است كه [در دل،] نیّتِ رحمت [و مهربانى] به همه مردم داشته باشى.
بارى، آفریدگار مهربان، نه تنها بزرگترین آموزگار دوستى است، بلكه همه مهرورزىها ریشه در رحمت و محبّت او دارند و بدون پیوند با او، هیچ محبّتى نمىپاید و هیچ كینه و دشمنىاى از جهان رخت برنخواهد بست و آرزوى فراگیر شدن مهر و دوستى در جامعه بشرى و حاكمیّت صلح همهجانبه هرگز تحقّق نخواهد یافت.
كتاب دوستى در قرآن و حدیث، شرح این اجمال است. انتشار نسخه اصلى (عربى) این كتاب، مورد استقبال فرهیختگان جهان اسلام قرار گرفت تا آنجا كه برخى از چهرههاى علمى جهان اسلام، ضمن تأكید بر نیاز همه مسلمانان به این نوشتار، پیشنهاد انتشار آن را در سطح گسترده در جوامع اسلامى ارائه كردند.
به دنبال این پیشنهاد، کتاب «دوستی» توسط فاضل گرانمایه جناب آقای عبدالهادی مسعودی تلخیص گردید و اینک گزیده آنچه از این کتاب مربوط به مهرورزی انسانها نسبت به یکدیگر است با عنوان «راهنمای محبت » در برابر شماست.
«راهنمای محبت» گزیده بخش اول و سوم کتاب « دوستی در قرآن و حدیث» است که تقریبا همه عناوین تصلی و فرعی آن حفظ و تنها از تعداد احادیث آن کاسته شده است ، بدیهی است مطالعه اصل کتاب برای آگاهی کامل تر از رهنمودهای اسلام در زمینه مهرورزی به دیگران ضروری است.
به امید روزى كه با بهره گیرى از رهنمودهاى سازنده اسلام، قلب مردم جهان، مالامال از محبّت و عشق به خداى سبحان شود، طبعا چنین عشقى، الفت و سازگارى مردم با یكدیگر را نیز در كاملترین شكل آن در پى خواهد داشت.
