کتاب حاضر حاصل هشت جلسه گفتگو با محمدتقی سبحانی است که با هدف بازخوانی «ظرفیت های تمدنیِ»«دانش کلام» صورت گرفته و حاصل آن ارائۀ یک دستگاه منسجم فکری است که نه تنها ناظر به نسبت کلام و تمدن است، بلکه نسبت میان این دو و سایر دانش ها را در قالب یک «طبقه بندی نوین» دانشی نشان می دهد؛ طبقه بندی ای که در آن «مطالعات تمدنی» در نظام دانش ها، جایگاهی اختصاصی یافته و با کلام پیوندی درونی و عمیق پیدا کرده است. در این گفتگوها «دانش کلام» دانشی منفعل و پاسخگو نیست، بلکه کلام به مثابه دانشی فعال و برخوردار از سهم بنیادین در تأسیس تمدن نوین اسلامی تلقی می شود. از این منظر رویکرد تمدنی به دین و تبیین دستگاه مند آموزه های دینی از جمله«ظرفیت های عام» علم کلام در مطالعات تمدنی و تمدن سازی تعریف شده و معرفت شناسی، دین شناسی، نظامِ فاعلیت، تکلیف، فلسفه بعثت انبیا، امامت و ولایت و انسان شناسی نیز از جمله «ظرفیت های خاص» علم کلام ترسیم گشته است.
