پیوند عمیقی میان ایمان و فضائل در تاریخ اخلاق اسلامی به چشم. ثقة الاسلام کلینی عمدة فضائل و رذایل اخلاقی را در کتاب «الایمان و الکفر» سامان داده و محدث بزرگ اهل سنت امام بیهقی نیز بر پایه حدیثی از پیامبر اکرم(ع)، مجموعه فضائل اخلاقی را در کتاب «شعب الایمان» گردآورده و هر فضیلتی را شاخه ای از ایمان معرفی کرده است.
ایمان در قامت محوری ترین عنصر اخلاق اسلامی چه تأثیری بر حیات اخلاقی دارد؟ جایگاه ایمان در قبول یا رد نظریه های اخلاقی در انگیزش اخلاقی و در تربیت اخلاقی چیست؟
این نوشتار مدعی است در حوزه فضائل اخلاقی ایمان دو تأثیر مهم دارد؛ از یک طرف ابعاد بینشی و گرایشی ایمان، موجب تحول در دو بعد بینشی و انگیزشی فضائل اخلاقی می گردد و به دلیل ذو‌مراتب بودن، تأثیر متفاوتی بر فضائل اخلاقی دارد و از طرف دیگر حوزة جدیدی به نام فضائل بندگی را به حوزه فضائل اخلاقی می افزاید.
